Maya

Maya

Haar zoon Marc verdween ruim 11 jaar geleden. Ondanks dat er nooit iets van Marc is gevonden, denkt Maya dat haar zoon niet meer leeft. Toch blijft ze zoeken.

Karen

Karen

Karen is een ex-radio-dj/presentator/nieuwslezer, zit vol passie en heeft een rijk leven waarin zelfexpressie kunst en seksualiteit een grote rol spelen.

Emma

Emma

Emma komt uit Bulgarije en hoopt op een beter leven. Ze doet haar best om met de verkoop van de straatkrant de eindjes aan elkaar te knopen.

Willem

Willem

Willem was dakloos, maar heeft inmiddels zijn leven aardig op orde. Hij heeft een goed contact met zijn familie.

Ben

Ben

Ben is een weduwnaar van 90 jaar. Hij woont alleen, is onafhankelijk, wil zijn leven zelf inrichten en probeert zijn vitaliteit op peil te houden.

Veronique Jansen volgt mensen uit haar omgeving met ieder een eigen verhaal, die haar leefwereld binnenkomen en haar raken. Cataphote is haar verslag.

Emma stond iedere dag in mijn supermarkt de straatkrant te verkopen. Vriendelijk en geduldig. Ik bezocht haar in haar kleine kamer en dacht: hoe kan het dat in een welvarend dorp als Hilversum mensen zo wonen. Ik geloof niet in fotograferen als een ‘vlieg op de muur’, onzichtbaar voor Emma en onzichtbaar in het verhaal. Ik besloot haar te volgen en probeerde hier juist dichtbij te komen. De verwarring begon toen Emma – na een shoot – niet meer in de winkel haar krant mocht verkopen. Terugdenkend begon hier mijn onderzoek: hoe wil ik mij verhouden tot het onderwerp.

Ik besloot bij Emma om aanwezig te zijn in het verhaal en om te proberen haar te helpen om weer in de winkel te staan. Deels omdat ik me schuldig voelde en het voor haar weer goed wilde maken, deels ook als aanleiding om te proberen haar situatie te verbeteren. Dus regelde ik een gesprek met de manager en schreef een cv omdat ze een baan wilde. Voor mij een kleine moeite, en ondertussen veranderde mijn rol. Ik dacht even dat er een soort van evenwicht in onze relatie ontstond. Ik rolde van het een in het ander, keek met haar naar haar post, vond met haar een baan, probeerde te helpen bij het afsluiten van een verzekering en ging mee naar Bulgarije.

Mijn positie als beeldmaker is gecompliceerd, ik worstel met de grenzen van ethiek.
Help ik door concrete dingen te doen? Ik denk dat je soms meer helpt door een verhaal te maken dat aan het denken zet en waardoor anderen misschien in beweging komen. Door steeds te helpen verwacht Emma ook meer hulp. Maar ik wil niet dat zij zich anders gaat gedragen en wenselijke antwoorden geeft om iets voor elkaar te krijgen. Ik ben te ver gegaan.

Dacht ik bij aanvang nog dat het verhaal van Ben zou moeten gaan over ‘eenzaamheid’, gaandeweg raakte hij mij met zijn vermogen om zijn leven zo goed mogelijk te organiseren. In mijn foto’s zoek en vind ik eenzaamheid. Maar mijn beeld veranderde geleidelijk, ik zag de rode draad verkleuren van ‘eenzaamheid’ naar ‘levenslust’. Had ik het verhaal van eenzaamheid kunnen vasthouden? Of bij meer research het kunnen ondervangen? Ik werd geraakt door zijn energie en besloot om met Ben naar de foto’s terug te kijken. Het resultaat is een momentopname waarin hij aangeeft dat hij in werkelijkheid niet eenzaam is. De foto’s zijn mijn interpretatie van het verhaal op dat moment. Ik neem mij voor om altijd de ‘guts’ te hebben om mij open te stellen voor wat er is in plaats van voor wat ik verwacht.

Maya vertelde over het gemis van haar zoon, hun laatste ontmoeting was tijdens Kerst (2005) en uitgerekend ook tijdens de feestdagen vertelde een goede vriend dat hij waarschijnlijk niet meer in leven is. Ik luister naar de stappen die ze allemaal had gezet en dacht: wat als ik haar hiermee kan helpen? Maar hoe oprecht ik dat ook bedoel, wat betekent het voor het verhaal? Ik vind het blijkbaar belangrijk om te helpen, dat zit dus in mij. Even dacht ik dat ik mijn manier van beeld maken had gevonden bij Maya. Maar mijn ongemak hield aan, betekent dit dat ik alleen een verhaal kan maken als ik iets kan doen? Zo liep ik een tijdje te malen, om vervolgens tot de ontdekking te komen dat dat voor mij niet zo werkt. Ik wil verhalen vertellen en hiermee iets bespreekbaar maken.

Ik heb bewondering voor de manier waarop Karen ‘alles uit haar leven haalt’. Ze omarmt het met passie, blijft zichzelf, leeft positief en geniet met mensen die er voor haar toe doen. Tenminste dat is het leven dat Karen mij laat zien. Ik vind haar interessant en ben nieuwsgierig, schrijf een synopsis over veerkracht en power, maar stoei met mijn rol en het verhaal dat ik wil vertellen, want de ervaren mediavrouw is zich heel bewust van wat ze mij laat zien. Maar kan dat niet? Is haar verhaal daarom minder waar? Ik vind het inmiddels normaal om gewoon ergens naar binnen te stappen en dat vast te leggen, maar bij Karen werkt dat anders. Ik mag haar fotograferen en filmen onder haar voorwaarden. Zij bepaalt de set, maar ik houd de regie en maak het portret van haar.

Willem zit vaak op een bankje op het plein bij mijn werk. We spreken af bij de daklozenopvang, want ik wil hem beter leren kennen. Met Willem groei ik ook als fotograaf. Ik zie mij nog in de daklozenopvang zitten, dat moment dat ik eindelijk mijn camera durfde te pakken… Ik leer zijn vader kennen en raak betrokken. Ik leg vast wat ik zie en kies ervoor om geen zielig verhaal te vertellen.

Ik dacht een objectieve blik te houden, maar geef eigenlijk in mijn verhaal geen objectief beeld weer, ik kies voor een beeld dat ik wil laten zien. Terwijl ik opga in het verhaal van Willem krijg ik van mijn omgeving de vraag waarom ik een dakloze volg. Dat is weinig origineel en vaak gedaan. Toch wil ik zijn verhaal vertellen, ik wil laten zien hoe hij in staat is om zich te ontworstelen aan zijn drugsverslaving en daklozenbestaan. Een verhaal over zijn energie en doorzettingsvermogen, want vooral daarmee raakt Willem mij.

Veronique Jansen volgt mensen uit haar omgeving met ieder een eigen verhaal, die haar leefwereld binnenkomen en haar raken. Cataphote is haar verslag.

Emma stond iedere dag in mijn supermarkt de straatkrant te verkopen. Vriendelijk en geduldig. Ik bezocht haar in haar kleine kamer en dacht: hoe kan het dat in een welvarend dorp als Hilversum mensen zo wonen. Ik geloof niet in fotograferen als een ‘vlieg op de muur’, onzichtbaar voor Emma en onzichtbaar in het verhaal. Ik besloot haar te volgen en probeerde hier juist dichtbij te komen. De verwarring begon toen Emma – na een shoot – niet meer in de winkel haar krant mocht verkopen. Terugdenkend begon hier mijn onderzoek: hoe wil ik mij verhouden tot het onderwerp.

Ik besloot bij Emma om aanwezig te zijn in het verhaal en om te proberen haar te helpen om weer in de winkel te staan. Deels omdat ik me schuldig voelde en het voor haar weer goed wilde maken, deels ook als aanleiding om te proberen haar situatie te verbeteren. Dus regelde ik een gesprek met de manager en schreef een cv omdat ze een baan wilde. Voor mij een kleine moeite, en ondertussen veranderde mijn rol. Ik dacht even dat er een soort van evenwicht in onze relatie ontstond. Ik rolde van het een in het ander, keek met haar naar haar post, vond met haar een baan, probeerde te helpen bij het afsluiten van een verzekering en ging mee naar Bulgarije.

Mijn positie als beeldmaker is gecompliceerd, ik worstel met de grenzen van ethiek.
Help ik door concrete dingen te doen? Ik denk dat je soms meer helpt door een verhaal te maken dat aan het denken zet en waardoor anderen misschien in beweging komen. Door steeds te helpen verwacht Emma ook meer hulp. Maar ik wil niet dat zij zich anders gaat gedragen en wenselijke antwoorden geeft om iets voor elkaar te krijgen. Ik ben te ver gegaan.

Dacht ik bij aanvang nog dat het verhaal van Ben zou moeten gaan over ‘eenzaamheid’, gaandeweg raakte hij mij met zijn vermogen om zijn leven zo goed mogelijk te organiseren. In mijn foto’s zoek en vind ik eenzaamheid. Maar mijn beeld veranderde geleidelijk, ik zag de rode draad verkleuren van ‘eenzaamheid’ naar ‘levenslust’. Had ik het verhaal van eenzaamheid kunnen vasthouden? Of bij meer research het kunnen ondervangen? Ik werd geraakt door zijn energie en besloot om met Ben naar de foto’s terug te kijken. Het resultaat is een momentopname waarin hij aangeeft dat hij in werkelijkheid niet eenzaam is. De foto’s zijn mijn interpretatie van het verhaal op dat moment. Ik neem mij voor om altijd de ‘guts’ te hebben om mij open te stellen voor wat er is in plaats van voor wat ik verwacht.

Maya vertelde over het gemis van haar zoon, hun laatste ontmoeting was tijdens Kerst (2005) en uitgerekend ook tijdens de feestdagen vertelde een goede vriend dat hij waarschijnlijk niet meer in leven is. Ik luister naar de stappen die ze allemaal had gezet en dacht: wat als ik haar hiermee kan helpen? Maar hoe oprecht ik dat ook bedoel, wat betekent het voor het verhaal? Ik vind het blijkbaar belangrijk om te helpen, dat zit dus in mij. Even dacht ik dat ik mijn manier van beeld maken had gevonden bij Maya. Maar mijn ongemak hield aan, betekent dit dat ik alleen een verhaal kan maken als ik iets kan doen? Zo liep ik een tijdje te malen, om vervolgens tot de ontdekking te komen dat dat voor mij niet zo werkt. Ik wil verhalen vertellen en hiermee iets bespreekbaar maken.

Ik heb bewondering voor de manier waarop Karen ‘alles uit haar leven haalt’. Ze omarmt het met passie, blijft zichzelf, leeft positief en geniet met mensen die er voor haar toe doen. Tenminste dat is het leven dat Karen mij laat zien. Ik vind haar interessant en ben nieuwsgierig, schrijf een synopsis over veerkracht en power, maar stoei met mijn rol en het verhaal dat ik wil vertellen, want de ervaren mediavrouw is zich heel bewust van wat ze mij laat zien. Maar kan dat niet? Is haar verhaal daarom minder waar? Ik vind het inmiddels normaal om gewoon ergens naar binnen te stappen en dat vast te leggen, maar bij Karen werkt dat anders. Ik mag haar fotograferen en filmen onder haar voorwaarden. Zij bepaalt de set, maar ik houd de regie en maak het portret van haar.

Willem zit vaak op een bankje op het plein bij mijn werk. We spreken af bij de daklozenopvang, want ik wil hem beter leren kennen. Met Willem groei ik ook als fotograaf. Ik zie mij nog in de daklozenopvang zitten, dat moment dat ik eindelijk mijn camera durfde te pakken… Ik leer zijn vader kennen en raak betrokken. Ik leg vast wat ik zie en kies ervoor om geen zielig verhaal te vertellen.

Ik dacht een objectieve blik te houden, maar geef eigenlijk in mijn verhaal geen objectief beeld weer, ik kies voor een beeld dat ik wil laten zien. Terwijl ik opga in het verhaal van Willem krijg ik van mijn omgeving de vraag waarom ik een dakloze volg. Dat is weinig origineel en vaak gedaan. Toch wil ik zijn verhaal vertellen, ik wil laten zien hoe hij in staat is om zich te ontworstelen aan zijn drugsverslaving en daklozenbestaan. Een verhaal over zijn energie en doorzettingsvermogen, want vooral daarmee raakt Willem mij.

Dit project is gemaakt door Veronique Jansen

Video en fotografie Maya
Maya Bor, Charlotte

Video en fotografie Ben
Ben Achterberg
Dilsad Aytekin

Video en fotografie Karen
Karen van den Winkel
Ben Cramer
Tomas Ross (Willem Hogendoorn),
Shaffy Vivant: Sylvia Alberts, Machteld van der Gaag, Rolinda Kross, Ine Kuhr, Nico van der Linden
Met dank aan Torpedo Theater Amsterdam, Vorstin Hilversum en Nieuwe KHL Amsterdam

Video en fotografie Emma
Emma Voynova

Video en fotografie Willem
Willem Blanken
Met dank aan Cocon Hilversum

Soundtrack       : Peter Vandrie
Voice-over        : Cees van Zijtveld, Veronique Jansen

Speciale dank
Simone Bennett, Stef van Breugel, Sandra Fossen, Jan Gitsels, Jos van den Hende, David Krooshof, Marc Prüst, Bas Vroege, Andrea Werkhoven
Fotoacademie Amsterdam: Frits de Coninck, Tara Fallaux, Aleid Denier van der Gon, Matt de Groot, Ruud de Jong, Nicole Segers, Eva Sjerps en mijn klasgenoten

Al zijn de verhalen van de hoofdpersonen allemaal anders, één ding hebben zij gemeen: ze proberen uit alle macht wat van hun leven te maken. Willem heeft inmiddels een eigen plek gekregen, hij woont in Huizen en fietst dagelijks naar Hilversum voor een bezoek aan de opvang en heeft regelmatig contact met zijn familie. Maya is verliefd en heeft sinds een half jaar een relatie. Ben heeft zijn eigen ‘gym’ uitgebreid met een loopband om ook bij slechter weer in beweging te blijven. Hij heeft autorijles en hoopt binnenkort weer zijn rijbewijs terug te krijgen. Karen mailde in de beginperiode van de lockdown over huidhonger, ze is voorzichtig maar bezoekt inmiddels weer concerten. Emma heeft in Hilversum een bovenwoning gevonden, hier woont ze met haar man, zoon en dochter met partner en kindje. Ze mag niet meer de krant verkopen bij mijn supermarkt en ik heb haar na ons laatste telefoongesprek niet meer gezien.

9 januari 2021
Energiek en vol levenslust, dat is hoe ik Ben blijf herinneren. Na een val en ziekenhuisopname was hij vastberaden om weer naar huis te komen, maar helaas is corona hem de baas geworden. Ik ben blij dat ik deze bijzondere man heb mogen leren kennen en portretteren.